Bức xạ bếp từ có ảnh hưởng tới sức khỏe của người dùng không? Và 1 số lưu ý quan trọng

Bức xạ bếp từ có ảnh hưởng tới sức khỏe của người dùng không?

1. Giới thiệu

Bếp từ (Induction Cooker) ngày càng được ưa chuộng nhờ khả năng nấu ăn nhanh, tiết kiệm điện năng và kiểu dáng hiện đại. Tuy nhiên, cùng với sự phổ biến đó, nhiều người lo ngại rằng bức xạ điện từ phát ra từ bếp từ có thể gây hại cho sức khỏe. Vậy, bức xạ này thực chất là gì, có khác gì bức xạ từ lò vi sóng hay điện thoại di động, và liệu nó có ảnh hưởng xấu đến người sử dụng hay không?

2. Bức xạ từ bếp từ là gì?

Bếp từ hoạt động dựa trên nguyên lý cảm ứng điện từ. Khi bật bếp, dòng điện xoay chiều chạy qua cuộn dây đồng bên trong sẽ tạo ra từ trường biến đổi. Từ trường này tác động lên đáy nồi (làm bằng kim loại nhiễm từ như inox hoặc gang), tạo ra dòng điện xoáy (dòng Foucault) làm nóng trực tiếp nồi và thức ăn bên trong.

Điểm cần chú ý:

• Bức xạ từ bếp từ thuộc loại bức xạ điện từ tần số thấp (ELF), thường ở mức 20 – 60 kHz, khác hoàn toàn với bức xạ ion hóa (như tia X, tia gamma) có thể phá vỡ DNA và gây ung thư.

• Đây là loại bức xạ không ion hóa, tương tự như tín hiệu của radio hay sóng từ một số thiết bị điện gia dụng khác.

3. Mức độ bức xạ và tiêu chuẩn an toàn

Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) và Ủy ban Quốc tế về Bảo vệ Bức xạ Không ion hóa (ICNIRP) đã đưa ra giới hạn an toàn cho mức phơi nhiễm điện từ trường ở tần số thấp.

• Giới hạn an toàn: Khoảng 6,25 μT (microtesla) cho công chúng ở tần số 50 kHz.

• Thực tế đo được: Nhiều nghiên cứu đo đạc bức xạ từ bếp từ cho thấy giá trị thường dưới 3 – 4 μT ở khoảng cách 30 cm (khoảng cách trung bình từ tay người nấu đến bếp). Khi đứng xa hơn 50 – 60 cm, mức bức xạ giảm đáng kể.

• Điều này nghĩa là, nếu sử dụng đúng cách, bếp từ vẫn nằm trong ngưỡng an toàn cho sức khỏe.

4. Bức xạ bếp từ có gây hại không?

4.1. Đối với người bình thường

Các nghiên cứu khoa học đến nay chưa tìm thấy bằng chứng chắc chắn cho thấy bức xạ ELF từ bếp từ gây ung thư hoặc tổn hại nghiêm trọng cho sức khỏe. Nguyên nhân:

• Bức xạ từ bếp từ yếu hơn rất nhiều so với các nguồn sóng khác như điện thoại di động.

• Loại bức xạ này không có đủ năng lượng để phá vỡ cấu trúc tế bào hay DNA.

Tuy nhiên, khi tiếp xúc ở khoảng cách quá gần và trong thời gian dài, một số người có thể cảm thấy mỏi tay, nhức đầu hoặc khó chịu nhẹ, chủ yếu do nhạy cảm với điện từ trường (một hội chứng được gọi là EHS – Electromagnetic Hypersensitivity).

4.2. Đối với phụ nữ mang thai

Đây là nhóm người thường lo ngại nhất. Một số khuyến nghị cho rằng phụ nữ mang thai nên đứng cách bếp từ tối thiểu 30 – 50 cm khi nấu để hạn chế tiếp xúc bức xạ.
Tuy chưa có nghiên cứu nào chứng minh rõ ràng bức xạ bếp từ gây hại cho thai nhi, nhưng việc giữ khoảng cách vẫn là biện pháp phòng ngừa an toàn.

4.3. Đối với người mang thiết bị y tế cấy ghép

Người sử dụng máy tạo nhịp tim (pacemaker) hoặc thiết bị y tế điện tử cần tham khảo ý kiến bác sĩ trước khi dùng bếp từ. Một số loại thiết bị cũ có thể bị nhiễu bởi từ trường mạnh khi đứng quá gần bếp.

5. So sánh bức xạ bếp từ với các thiết bị khác

Nhìn vào bảng trên, có thể thấy bức xạ từ bếp từ thấp hơn nhiều thiết bị gia dụng khác và thường không tiếp xúc trực tiếp vào cơ thể như điện thoại di động.

6. Cách sử dụng bếp từ an toàn, giảm tiếp xúc bức xạ

Để yên tâm hơn khi sử dụng bếp từ, bạn có thể áp dụng các mẹo sau:

1. Giữ khoảng cách an toàn: Đứng cách bếp ít nhất 30 cm khi nấu, không áp sát người vào mặt bếp.

2. Sử dụng nồi phù hợp: Dùng nồi đáy phẳng, nhiễm từ tốt để bếp hoạt động ổn định, tránh tiêu tốn điện và giảm rò rỉ từ trường.

3. Không đặt tay gần vòng cảm ứng khi bếp đang hoạt động.

4. Chọn bếp từ đạt chuẩn: Ưu tiên các sản phẩm có chứng nhận an toàn từ CE, TUV, hoặc IEC.

5. Phụ nữ mang thai và trẻ nhỏ: Nên hạn chế tiếp xúc trực tiếp quá gần, và không để trẻ chơi quanh bếp khi đang hoạt động.

6. Kiểm tra định kỳ: Nếu bếp có dấu hiệu hoạt động bất thường hoặc phát ra tiếng kêu lạ, cần bảo dưỡng để đảm bảo hiệu quả và an toàn.

7. Kết luận

Bức xạ từ bếp từ là loại bức xạ điện từ tần số thấp, không ion hóa, khác hoàn toàn với các tia bức xạ nguy hiểm như tia X hay tia gamma. Nhiều nghiên cứu khoa học và các tổ chức uy tín đã khẳng định, khi sử dụng đúng cách và giữ khoảng cách hợp lý, bếp từ không gây ảnh hưởng nghiêm trọng tới sức khỏe.

Tuy nhiên, để đảm bảo an toàn tuyệt đối, đặc biệt với phụ nữ mang thai, trẻ nhỏ, hoặc người mang thiết bị y tế cấy ghép, việc giữ khoảng cách tối thiểu 30 – 50 cm, chọn bếp đạt chuẩn và nấu trong thời gian hợp lý là rất cần thiết.

Bếp từ là một trong những thiết bị nhà bếp hiện đại, giúp tiết kiệm thời gian, năng lượng và mang lại sự tiện nghi. Việc hiểu rõ về bức xạ và áp dụng các biện pháp an toàn sẽ giúp bạn tận hưởng trọn vẹn lợi ích mà bếp từ mang lại, mà không cần lo lắng quá nhiều về tác động tới sức khỏe.